سومین دوسالانه ی عکس فرش دستباف ایران و مصاحبه با محسن زین العابدینی

چندی پیش برای سومین بار فراخوان دوسالانه ی عکس فرش دستباف ایران منتشر شد و محسن زین العابدینی بار دیگر در مقام دبیری این دوسالانه معرفی شد. زین العابدینی که در دوره نخست در کادر اجرایی این دوسالانه بوده، از دومین دوره مسئولیت دبیری این رویداد را بر دوش می کشد. تحصیلات وی در مقطع کارشناسی در رشته فرش و تجارب موفق وی در برگزاری جشنواره های عکاسی از دلایل احتمالی وی برای انتخاب مجدد در این سمت است. وی درباره دوسالانه حرفهایی دارد که خواندن آنها در آستانه ی برگزاری سومین دوسالانه شنیدنی است.

• هدف از برگزاری این دوسالانه چیست؟

مرکز ملی فرش ایران به عنوان حامی فرش دستباف ایران چند سالی است که اقدام به برگزاری این رویداد فرهنگی هنری کرده است. تلاش مجدانه این مرکز برای نگریستن به فرش دستباف از زوایای مختلف فرهنگی و هنری قابل تحسین است. درباره ی انگیزه ی برگزاری جشنواره های عکاسی توسط سازمان های مختلف بسیاری از دوستان عکاس نگاهی خاص دارند، مثلا می گویند که برای جمع آوری آرشیو عکس این کارها را انجام می دهند و با هزینه ی اندکی صاحب چندهزار عکس می شوند، شاید در نگاه اول و بار اول برگزاری، این حرف درست باشد اما وقتی نهادی چون مرکز ملی فرش ایران به طور مرتب و بدون وقفه اقدام به برگزاری این دوسالانه نموده است، یعنی هدفی والاتر دارد. هدفی همچون پیوند خوردن دایمی جامعه عکاسی کشور با فرش دستباف و بهره گیری از توانمندی هنر عکاسی در معرفی و شناساندن هرچه بهتر فرش ایرانی.

عمر اینگونه رویدادها در کشور ما کم است و خدا را شکر که دوسالانه ی فرش همچنان پابرجاست. هدف مرکز ملی فرش ایران و دبیرخانه ی دوسالانه که در راستای سیاست های برگزار کننده مشغول فعالیت است، نشان دادن زوایای پنهان و جلوه های مثبت از ارزشها و ویژگی های فاخر فرش دستباف ایران است که به واسطه ی تیز بینی عکاسان رقم خواهد خورد. می دانیم که فرش دستباف ایران هنر ملی این سرزمین است و در نقاط مختلفی از جهان، کشورمان را با فرش دستباف می شناسند پس برگزاری این دوسالانه بی جهت نیست و باید در بهبود برگزاری آن نیز تلاش کنیم.

• چرا در بین هنرها به سراغ عکاسی برای رسیدن به این اهداف رفتید؟

عکاسی هنری است که قابلیت ارائه و نمایش بالقوه دارد. این هنر از شاخص ترین ابزار تبلیغ به شمار می آید. اما سویه مهمتر ماجرا، ثبت و ماندگار سازی وضعیت کنونی و سبک و سیاق هنر- صنعت فرش دستباف در کشور است. مستندسازی فرش بافی در کشور ما ضروری است و عکاسی بهترین ابزار در این حوزه است. این عکسها گنجینه های ارزشمندی هستند تا کارشناسان در سال ها و سده های بعد از اوضاع و احوال فرش دستباف سرزمین خود آگاهی یابند، البته تا آنجا که من می دانم مرکز برنامه های دیگری چون شعر و داستان و فیلمسازی و… را در برنامه های خود دارد.

• در این دوره چه اقداماتی را برای بهبود فرایند برگزاری داشته اید؟

شکر خدا امسال، موفق شدیم پایگاه اطلاع رسانی را راه اندازی کنیم که با دوره های پیشین متفاوت است. این پایگاه دایمی بوده و عکاسان می توانند در طول سال از طریق آن با دبیرخانه ی دوسالانه در ارتباط باشند و اخبار را پیگیری نمایند. همچنین از طریق این سایت عکاسان می توانند پس از تکمیل فرم ثبت نام، اقدام به ارسال عکس کنند که این خود اقدام موثری در برگزاری بهتر دوسالانه بود. در این دوره ما با هدف معرفی این دوسالانه در گروه های عکاسی خارج از کشور، اقدام به انتشار فراخوان به زبان انگلیسی نیز نمودیم و همچنین سایت را نیز به صورت دوزبانه طراحی و برنامه نویسی کردیم. همچنین هفته ی عکس فرش دستباف را با همکاری ادارات فرش در استان های مختلف برگزار کردیم که در طول این هفته عکاسان با مجوزهای کسب شده می توانستند اقدام به ورود و عکاسی از کارگاه های مرتبط با فرش کنند. البته برنامه های دیگری نیز داشتیم که متاسفانه به خاطر برخی مسائل موفق به اجرای آن نشدیم و امیدواریم که در دوره های بعد بتوانیم بر ویژگی های خاص این دوسالانه بیفزائیم.

 

• گفتید سایت به صورت دوزبانه است یعنی عکاسان خارج از ایران هم می توانند در این رقابت شرکت نمایند؟

بله. هدفگذاری در سومین دوسالانه، اطلاع رسانی و برقراری پیوند با جامعه عکاسی خارج از کشور برای توجه به این هنر- صنعت ایرانی بوده است تا در دوره های آتی حضوری ارزشمند را از این گروه نیز شاهد باشیم.

• و استقبال چطور بوده است؟

در بخش داخلی خوشبختانه امروز این دوسالانه به اذعان بسیاری از کارشناسان یکی از حرفه ای ترین هاست. شاید برگزاری متوالی، برپایی نمایشگاه در گالری ها و به صورت مجازی در صفحات وب و همچنین چاپ کتاب به صورت همزمان با مراسم اهدای جوایز و … علت این مسئله باشد. خدا را شکر که امروز عکاسان برای شرکت در این دوسالانه پیشگام هستند. تاکنون بیش از دوهزار عکس به دبیرخانه رسیده است و امیدواریم در روزهای آتی شاهد حضور عکاسان دیگر هم باشیم. درباره حضور عکاسان خارجی ما از ابتدا انتظار شرکت دهها عکاس از نقاط مختلف دنیا را نداشتیم چرا که فرش ایرانی در کشورهای خاصی وجود دارد و به آن فراگیری و گستردگی که در ایران می بینیم وجود ندارد ما می خواستیم عکاسان بدانند که چنین رقابتی در ایران برگزار می شود و آنها را با این دوسالانه آشنا کنیم تا در دوره های بعدی هنرمندان خارج از کشور با یک پیش زمینه ی قبلی آمادگی شرکت در دوسالانه را بیابند که خوشبختانه توانستیم با انجمن ها و گروه های عکاسی در کشورهای مختلف ارتباط برقرار کنیم و این گامیست برای حضور آنها در سالهای آتی.

• آخرین مهلت شرکت در دوسالانه چه زمانی معین شده است؟

از زمان انتشار فراخوان تاکنون زمان زیادی می گذرد، ما آخرین مهلت ارسال عکس را ۲۸ بهمن ماه سال جاری اعلام کرده ایم. عکاسان قبل از اتمام مهلت شرکت باید عکس های خود را برای دبیرخانه ارسال کنند و در صورتی که قصد ارسال از طریق پست را دارند، حتما باید فرم شرکت در دوسالانه را تکمیل کرده و همراه سی دی آثار به نشانی پستی دبیرخانه ارسال کنند. البته با توجه به نزدیک شدن به روزهای پایانی مهلت شرکت در دوسالانه و ترافیک بالای سایت در ساعات آخر، از عکاسان تقاضا می کنم که از هم اکنون برای شرکت و ثبت نام از طریق سایت و یا پست اقدام کنند.

•     و کلام آخر…؟

سه دوره است که با مشکلات متفاوتی دست و پنچه نرم می کنیم تا خللی در برگزاری این دوسالانه پیش نیاید. البته مسئولان روابط عمومی مرکز ملی فرش ایران از هیچ کوششی برای این مهم دریغ ننموده اند، اما باید بدانیم که رویدادی به این مهمی در کشور اتفاق می افتد، عکاسان منت بر سر ما می نهند و ندای فراخوان را لبیک می گویند و شرکت می کنند و بعد مراسم و تمام تا فراخوان بعدی! ما نیاز به یک دبیرخانه ی دائمی داریم که اعتبارات کافی نیز برای آن مهیا شود. عکاسان و صاحب نظران نیز این دوسالانه را از آن خود بدانند و به ما در اجرای بهتر این دوسالانه کمک کنند. تمامی اعضای دبیرخانه با تمام وجود برای برگزاری بهتر و رفع نقایص این رخداد فرهنگی هنری تلاش می کنند و امیدواریم که روزی دوسالانه عکس فرش عمری بیش از اعداد یک رقمی داشته باشد.