رونق خرید فرش دستباف در ایام پایانی سال

جلال‌الدین بصام در گفتگو با خبرنگار مهر با اشاره به اینکه سرمایه‌های سرگردان اگر به سمت بازار فرش هدایت شود، علاوه بر سودآوری مطمئن برای خریداران، تولید را نیز رونق خواهد داد گفت: اگرچه در شرایط فعلی حاکم بر وضعیت اقتصادی جامعه، صحبت کردن در خصوص وضعیت فرش دستباف را کمی سخت کرده است، اما در همین وضعیت اقتصادی کشور، کالاهایی مانند طلا که به‌صورت ذاتی سرمایه‌ای هستند، مورد استقبال عمومی قرار گرفته و قیمت آنها افزایش یافته است. 

رئیس انجمن علمی فرش دستباف ایران افزود: بسیاری دیگر از کالاها مانند پسته و خودرو نیز در این شرایط، افزایش قیمت داشتند؛ در حالیکه هم اکنون سود حضور در بازار فرش دستباف نیز کمتر از سود حضور مردم در این کالاها نیست.

وی با بیان اینکه همزمان با رشد قیمت بسیاری از کالاها در بازار، این اتفاق برای فرش رخ داده است، تصریح کرد: گران شدن بسیاری از مواد اولیه فرش در شرایط تورمی جامعه و بالا رفتن دستمزد کارگران، موجب شد که قیمت فرش دستباف نیز با افزایش مواجه شود؛ اما نکته آن است که وقوع چنین شوک‌هایی در درازمدت تبدیل به ضرر برای صنایع خواهد شد و بنابراین بهتر است که امیدوار باشیم که وضعیت ثبات به صنایع بازگردد.

به گفته بصام، در حال حاضر، وضعیت صادراتی فرش دستباف مناسب است؛ اما برای هنر-صنعت فرش دستباف کشور، بازاریابی داخلی نیز از اهمیت خاصی برخوردار است. چراکه مردم ایران به فرش علاقمند هستند؛ اما آگاهی به بازار سودآور این کالا ندارند، ضمن اینکه می‌توانند در کنار استفاده از این کالای اصیل ایرانی، آن را در مواقع ضرورت با قیمت مناسب و حتی بالاتر از نرخ خرید، به فروش رسانند.

وی اظهار داشت: سالانه نزدیک به 2 هزار و 700 متر مربع فرش در ایران تولید می‌شود که از این مقدار حدود 500 هزار مترمربع آن در داخل کشور مصرف می شود. بدین ترتیب، سرانه مصرف فرش دستباف به حدود 0.7 مترمربع برای هر 100 نفر می‌رسد؛ بنابراین باید با تبلیغات، اطلاع‌رسانی و فراهم کردن شرایط و امکانات، انگیزه مردم را برای خرید فرش دستباف، افزایش داد.

بصام به بیان راهکارهایی برای بالا بردن جذابیت خرید فرش دستباف از سوی مردم دانست و گفت: برای این کار می‌توان بانک‌ها را برای وام دادن به مصرف‌کنندگان فرش دستباف متقاعد کرد. در حقیقت بهتر است که به جای دادن وام به تولیدکنندگان به مصرف‌کنندگان وام داده شود، این کار موجب می‌شود که مصرف‌کنندگان داخلی به خرید فرش دستباف راغب شوند، در عین حال، با افزایش خرید فرش دستباف، تولیدکننده نیز خواهد توانست نقدینگی لازم را با فروش نقدی فرش دستباف بدست آورد؛ پس در نهایت با این کار، به تولیدکننده نیز کمک خواهد شد.

به اعتقاد وی، تا امروز، با وجود ارائه طرح در این خصوص به بانک‌ها، آنها به دلیل نبود اطمینان به بازار فرش، از پذیرفتن این طرح، خودداری می‌کنند. دلیل این مخالفت هم بیشتر به این دلیل است که این احتمال وجود دارد که برخی در این بازار بتوانند به جعل فاکتور، موفق به اخذ وام از بانک‌ها شوند؛ بنابراین باید در این زمینه کار بیشتری انجام شود تا بتوان این اطمینان را به بانک‌ها داد که سرمایه آنها به دلیل خرید فرش دستباف از بانک، خارج خواهد شد.

بصام خاطرنشان کرد: یکی دیگر از امکاناتی که می‌توان برای ایجاد انگیزه بیشتر در مردم فراهم کرد، امکان معاوضه فرش نو و کهنه با یکدیگر است. به فرش دستباف باید همانند یک سرمایه نگاه شود. پس بعد از 10 یا 20 سال باید امکان معاوضه آن را فراهم کرد تا برخی به بهای بسیار ناچیز این فرش‌ها از صاحبان آنها نخرند، خریداران فرش دستباف مغبون نشوند.

وی افزود: در این حالت آنها ممکن است، احساس کنند که اگر به جای خرید فرش دستباف، در جای دیگری سرمایه‌گذاری می‌کردند، حداقل متضرر نمی‌شدند. بنابراین باید مکانیزم‌هایی برای تعویض فرش دستباف تعریف کنیم.

رئیس انجمن علمی فرش دستباف با اشاره به تمهیدات دولت در رابطه با برگزاری جشنواره‌های فروش فرش دستباف خاطرنشان کرد: این راهکار می‌تواند مردم را با بیش از پیش فرش دستباف آشنا می‌کند و به صورت طبیعی در ایجاد امکان خرید فرش دستباف، توسط مردم موثر است. البته تضمین کیفیت و قیمت باید بیش از پیش در این نمایشگاه‌ها مد نظر قرار گیرد چرا که وقتی نمایشگاه متمرکز است خریداران اطمینان بیشتری دارند اما وقتی نمایشگاه‌های برگزارکننده یک طرح، پراکنده هستند، اطمینان نیز کمتر می‌شود و برای ایجاد اطمینان باید تلاش بیشتری شود. همچنین اطلاع‌رسانی و تبلیغات بیشتر در خصوص این جشنواره تاثیر بسزایی در افزایش استقبال عمومی دارد.  

وی اظهار داشت: اطلاع رسانی درخصوص اینکه هر کدام از این نمایشگاه‌ها در کدام نقطه از شهرها و استان‌ها قرار دارند و چه نوع فرشی را عرضه می‌کنند، می‌تواند، مردم را برای خرید آنچه که به آن علاقه و نیاز دارند، یاری کند؛ ضمن اینکه گامی مثبت است که می‌تواند در سال‌های آتی به نحو بهتری، انجام شود.